انقلاب زمستانی چیست؟

انقلاب زمستانی کوتاه‌ترین روز سال در نیمکره شمالی است (اول دی ماه) و شروع رسمی زمستان محسوب می‌شود. خورشید در این زمان در پایین‌ترین ارتفاع در آسمان قرار دارد چرا که در این زمان جهت محور قطب شمال سیاره ما که نسبت به سطح مداریش دارای انحراف است، در جهت خورشید قرار ندارد. انقلاب زمستانی امسال به وقت تهران در ساعت 3:52 دقیقه صبح روز جمعه اول دی ماه رخ می‌دهد. از هنگام انقلاب زمستانی به بعد روزها بتدریج بلندتر می‌شوند و در طول شش ماه زمین در طرف دیگر خورشید قرار می‌گیرد و ساکنان نیمکره شمالی انقلاب تابستانی را در بلندترین روز سال (اول تیرماه) تجربه خواهند کرد. همشهریLiveScience,20 Dec., 2006

چگونه رطوبت هوا بر تبخیر اثر می‌گذارد؟

کدام بدتر است، گرمای هوا یا شرجی بودن آن؟ تابستان‌ها ممکن است هر دو عامل را به بدترین وجه ترکیب کنند. میزان رطوبت هوا که یک کارشناس هواشناسی بیان می‌کند نسبت بین مقدار بخار آب در جو و بالاترین غلظت ممکن بخار آب در هوا در آن درجه حرارت استکه به صورت درصد بیان می‌شود. اگر جو با بخار آب اشباع باشد، آنگاه رطوبت نسبی 100 درصد است، در حالت اشباع تعادلی پویا بین میزان میعان و میزان تبخیر آب بوجود می‌آید. برای اینکه مایع تبخیر شود، مولکول‌های آن باید نیروی کافی مرتعش شود تا پیوندها میان شکسته شود. این ارتعاشات نمی‌تواند بدون انرژی رخ دهد، بنابراین یک مایع با انرژی بیشتر (که به شکل حرارت است) با سرعت بیشتر تبخیر می‌شود. میزان تبخیر هم بستگی به حرارت در دسترس مایع و هم قدرت نیروهای بین مولکولی دارد. تبخیر سریع‌تر در روزهای آفتابی فقط به علت حرارت بیشتر رخ نمی‌دهد بلکه همچنین به علت آن است که روزهای آفتابی اغلب خشک‌تر و بنابراین دارای رطوبت نسبی کمتری هستند. همشهریLiveScience, 22 Dec., 2006

چرا سیاره‌ها گرد هستند؟

سیارات کاملا هم گرد نیستند. اما بگذارید برای لحظه‌ای تصور کنیم که آنها کاملا کروی هستند؛ نحوه کروی شدن آنها به این صورت است: جاذبه به طور یکنواخت در همه جهات فضایی کشش خود را اعمال می‌کند. هر چه یک سیاره در حال تشکیل ماده بیشتری جذب کند، کشش جاذبه‌اش به سوی مرکزش بیشتر می‌شود. نتیجه طبیعی چنین موقعیتی تشکیل یک کره است. انحرافات از این کرویت باید ناشی از نیروهای غیرجاذبه‌ای باشند که در برابر کشش جاذبه به سمت پایین مقاومت می‌کنند. (انحرافاتی کوچک از بدن شما گرفته تا کوه‌ها.) با این حال داستان اینقدرها هم ساده نیست. قوانین نیوتون در مورد حرکت می‌گویند یک جسم متحرک تمایل دارد به حرکت خود ادامه دهد، و در نتیجه ماده در محل استوای سیاره می‌تواند با آنقدر سرعتی بچرخد که به بیرون برجستگی پیدا کند (امری که در مورد کره زمین هم صادق است). بنابراین در مجموع سیاره‌ها کاملا گرد نیستند. "کرویت" آنها به جرم، اندازه و سرعت چرخش انها بستگی دارد. دانشمندان می‌توانند اگر سیاره‌ای دارای قمر (ماه) باشد، به سادگی با کاربرد قوانین نیوتون جرم آن را نتیجه بگیرند. با کمک این فرمول‌ها می‌توان به معادله ساده‌ای رسید که جرم سیاره را با سرعت قمر مرتبط می‌کند. همشهریLiveScience, 31 Jan., 2007

آیا دریای سرخ واقعا سرخ است؟

دریای سرخ برای ناخداهای کشتی‌ها به خاطر توفان‌های شدیدش و نیز صخره‌های مرجانی و جزایر به زیر آب‌رفته‌اش مشهور است. به غیر از این دریای سرخ یک از گرم‌ترین، شورترین و احتمالا سرخ‌ترین دریاهای جهان است. اما آیا این دریا که از خلیج سوئز و خلیج عقبه در شمال تا اقیانوس هند در جنوب کشیده شده است واقعا با رنگی سرخ می درخشد؟ راستش را بخواهید، نه. پس چرا این نام به این دریا داده شده است؟ گاهگاهی این دریا مملو از دسته‌های جلبک‌های سیانوباکتری به نام "تریمودسمیوم اریتراتوم" می‌شود که هنگام مردن،آب معمولا به رنگ آبی-سبز را قهوه‌ای - قرمز می‌کنند. این رنگ آنقدرها سیر نیست و جلوه آن در نقاط مختلف این دریای وسیع متفاوت است. همشهریLiveScience, 17 July, 2007

چقدر آب بر روی کره زمین وجود دارد؟

اگر شما همه آب کره زمین را روی کشوری به وسعت آمریکا بریزید، می‌توانید دریاچه‌ای به عمق حدود150

کیلومتر به وجود آورید. حچم این مقدار آب چقدر است؟ بیش از یک میلیارد و 300 میلیون کیلومتر مکعب آب. حدود 72 درصد سطح کره زمین با آب پوشیده شده است، اما 97 درصد این آب‌‌ها شور هستند و به درد آشامیدن نمی‌‌خورند. اما برخی حقایق درباره آب‌های شیرین کره زمین: 70 درصد آب شیرین دنیا به شکل کلاهک‌های یخی در قطب‌ها قرار دارد. کمتر از یک درصد آب شیرین جهان به آسانی در دسترس قرار دارد. 6 کشور جهان – برزیل، روسیه، کانادا، اندونزی، چین و کلمبیا – حدود 50 درصد منابع آب شیرین جهان را دارا هستند. یک سوم جمعیت جهان در کشورهای "تحت فشار از لحاظ منابع آب " زندگی می‌کنند. مقدار بسیار بیشتری آب شیرین درون زمین ذخیره می‌شود تا به شکل مایع بر روی سطح آن. 27/4/86 همشهری LiveScience,21 June, 2007