جغرافياي سواحل 11

نقش سواحل در زندگي انسان : بديهي شده است كه جمعيت انساني در مقياس منطقه اي يا حتي جهاني مي تواند سبب آسيب زيست محيطي شود و براي پرهيز از اين آسيب بايد به اقداماتي دست زند. دور انديشي هميشه مستلزم برنامه ريزي پيش بيني شده است و برنامه ريزي خود مستلزم دانش يا دست كم انتظار منطقي از وضعيتي است كه آينده خواهد داشت. در محيط هاي ساحلي تغييرات اغلب سريع بوقوع مي پيوندد كه براي مديريت ساحلي بسيار حائز اهميت هستند.برنامه ريزي ، گرد آوري اطلاعات ، تهيه نقشه و پيش بيني مراحلي هستند كه به طور پيوسته در مورد سواحل و اثر گذاري مثبت آن بر زندگي انسان رعايت مي شوند. به عنوان نمونه در اينجا به يك مورد از نقش سواحل در زندگي انسان اشاره مي كنيم. مكانيسم شور شدن زمينها در اثر انتقال ذرات نمكي حاصل از دريا ها:اين مكانسيم معمولا در زمين هاي اطراف دريا ها و درياچه ها ي شور ديده مي شود. در اثر برخورد امواج دريا به ساحل ، مقداري از آب به صورت ذرات ريزي در مي آيد كه به آن حالت پودر شدن مي گويند. باد مي تواند اين ذرات را به نقاط دور حمل كند.اگر رطوبت نسبي مسير مناسب باشد جذب ذرات نمك مي گردد. بدين ترتيب به وزن دانه هايريز نمك معلق در هوا افزوده ميشود. تا اينكه تحت تاثير جاذبه زمين قرار مي گيرد و سقوط مي كند. ناحيه اي كه اين ذرات آب دار را پذيرا مي شود، تا حدودي خيس مي گردد و در واقع به حالتي در مي آيد كه گويي آب نمك دار درسطح آن پخش شده است. تبخير بعدي موجب بوجود آمدن كريستالهاي نمك مي شود.بدين ترتييب سالانه حدود 30 تا 40 كيلو گرم كلرور سديم ( در هر كيلومتر مربع ) از دريا ها و اقيانوسه به نقاط نزديك سواحل تا شعاعي كه بر حسب موارد بسيار متغير است، حمل مي شود. در بعضي از نواحي ساحلي ، مد هاي دريا هر اندازه هم كه ضعيف باشد مي تواند نقاط اطراف را تا فاصله نسبتا دورتري از ساحل زير آب ببرد. گاهي ارتفاع آب ايت نواحي به بيش از 2 مترمي رسد. در چنين شرايطي ريگ ها و ماسه هاي ساحلي آشكار نيستند . پهناي پلاژهايي كه در هر مد زير آب مي روند به صد ها متر مي رسد. اما تبخيرشديد موجب مي شود كه آبهاي پخش شده بزودي بخار گشته و ريگ ها و ماسه هاي دانه ريز ظاهر و خشك شوند.طبيعي است كه نمك هاي حاصل از دريا ها همراه اين ماسه ها هستند و هنگام وزش باد بوسيله آن به راحتي حمل مي شوند.... در نزديكي برخي از سواحلي كه رودخانه ها با ايجاد دلتا هايي وارد دريا ها مي شوند، دپرسيونهاي بسته اي وجود دارد . فقدان پوشش گياهي و وجود ذرات نمكي در فصل خشك از ويژگي هاي قلمرو آب و هوايي خشك است. در مناطق خشك عرب نشين افريقا نظير موريتاني ، سنگال و... به اين گودي ها " سبخا " مي گويند.هنگامي كه آب دريا فروكش مي كند كليه آب سبخا ها به جهت بسته بودن يا پايين تر بودن سطح آن نمي تواند به دريا برگشت كند.تبخير آب بويژه اگر تا بالا آمدن آب و نفوذ بعدي آن در گودي ها با زمان كافي همراه باشد در سطح سبخا ها باعث تبلور نمك مي شود[1] اين يك نمونه از تاثير سواحل در زندگي انسان است . طبيعي است كه در چنين شرايطي نحوه زندگي انسان و استفاده وي از محيط تغيير خواهد كرد.كه بدون حضور شرايط اعلام شده مي توانست به نحو ديگري باشد. - كاربرد ژئومورفولوژي در آمايش سرزمين...-ص105[1]