كشف سرنخ تازه‌اي درباره پيدايش حيات در زمين

شبيه سازيهايي كه در آزمايشگاه به منظور بررسي نحوه اثر پرتوهاي كيهاني بر زمين به انجام رسيده روشن ساخته كه اين پرتوها

تنها انواع خاصي از اسيدهاي آمينه را از بين مي‌برند. از جمله نتايج اين بررسيها آن است كه پروتئين‌هاي چپ گردان كه در ظهور حيات در زمين نقش داشته، در فضا شكل گرفته اند. به اين ترتيب بر اساس اين آزمايشها، احتمال آنكه حيات از فضاي لايتناهي به زمين انتقال يافته باشد افزايش مي‌يابد. اسيدهاي آمينه مولكولهايي هستند كه به دو صورت راست گردان و چپ گردان در طبيعت ظاهر مي‌شوند. اين دو نوع مولكول تصوير يكديگر در آئينه به شمار مي‌آيند،اما همه اسيدهاي آمينه موجود در زمين از نوع چپگردان هستند و اين نكته‌اي بود كه تاكنون براي دانشمندان به صورت يك معما باقي مانده بود. به گفته اوو مي‌ير نيش از دانشگاه نيس - سوفي آنتي پوليس در فرانسه يك پرسش اساسي براي محققان آن بوده كه اين حالت انحصار اسيدهاي آمينه چپگردان چگونه پيدا شده است. برخي بر اين نظر بوده‌اند كه در اوايل شكل‌گيري زمين هر دو نوع اين مولكولها در سياره مسكوني آدمي موجود بوده‌اند و بعدا به عللي تنها نوع چپگردان باقي مانده است. اما مي‌ير نيش و همكارانش نظري ديگري را در اين زمينه ارائه كرده اند. به اعتقاد اين محققان مولكولهاي چپگردان پيشاپيش در شرايط بين ستاره‌اي در فضا توليد شده‌اند و از آنجا به زمين انتقال يافته اند. به اعتقاد اين پژوهشگران نوع خاصي از پرتوهاي كيهاني موجب نابود شدن اسيد آمينه‌هاي راستگردان موجود بر روي غبارهاي يخزده‌اي شده است كه كل منظومه شمسي از آن بوجود آمد. اين غبارها به همراه ستاره‌هاي گيسو داري كه از آنها درست شده‌اند به زمين و ديگر سيارات برخورد كرده‌اند و مقادير زيادي اسيد آمينه چپگردان در اختيار آنها گذارده اند. اين اسيدهاي آمينه بعدا به انواع پروتئينه تبديل شده اند. پرتو خاصي كه موجب از بين رفتن مولكولهاي راستگردان شده نور پولارزيه مدور نام دارد زيرا ميدان الكتريكي اين نور در فضا به صورت يك پيچ گوشتي كه پيچي را مي‌چرخاند عمل مي‌كند. حركت اين پيچ گوشتي مي‌تواند از راست به چپ باشد يا از چپ به راست صورت گيرد. اعتقاد محققان بر آن است كه نحوه ايجاد اين پرتوها به اينگونه است كه ذرات غبارهاي يخزده در هنگام عبور از مناطقي كه وسيعتر از منظومه شمسي هستند به واسطه تاثير ميدانهاي الكتريكي در راستاي واحدي قرار مي‌گيرند. بررسيهاي نجومي نشان مي‌دهد كه اين نوع پرتوهاي پولاريزه مدور ‪ ۱۷‬درصد كل پرتوها را در هر نقطه از فضا تشكيل مي‌دهند. در سال ‪ ۲۰۰۰‬ميلادي در جريان يك آزمايش مشاهده شد زماني كه پرتو پولارزيه مدور نور ماورا بنفش كه داراي يك نوع جهت گردش خاص (مثلا چپ يا راست) است به مجموعه‌اي از اسيدهاي آمينه مي‌تابد كه در آن به تعداد مساوي مولكولهاي راستگردان و چپگردان موجود است، يكي از دو نوع مولكول به ميزان به بيشتري يعني ‪ ۲۵‬درصد بيشتر، نابود مي‌شود. اما در آن آزمايش اسيدهاي آمينه در يك مايع جاي داشتند و اين امر موجب مي‌شد تا رفتارشان نسبت به اسيدهاي آمينه‌اي كه در گرد و غبار كيهاني موجودند متفاوت باشد. همچنين در آن ازمايش محققان براي آنكه از جذب شدن اسيدهاي آمينه به وسيله مولكولهاي آب جلوگيري كنند ناگزير بودند از نوري به طول موج ‪ ۲۱۰‬نانومتر استفاده كنند، در حاليكه حداكثر طول موج پرتوهاي كيهاني ‪ ۱۲۰‬نانومتر است. اكنون گروه محققان به سرپرستي مي‌ير نيش كوشيده‌اند تا آزمايش را در شرايطي مسابه شرايط واقعي در فضا تكرار كنند. اين گروه پرتو نور پولاريزه مدور با طول موج ‪۱۸۰‬نانو متر را بر روي يك ورقه نازك فيلم مانند كه در سطح ان مولكولهاي راست گردان و چپگردان اسيد آمينه ليوسين جاي داده شده بود تاباندند. در اين آزمايش روشن شد كه ميزان اسيد آمينه چپگرداني كه برجاي مي‌ماند ‪ ۲۶‬درصد بيشتر از اسيد آمينه راستگردان است. به گفته ماكس برنستين شيمي دان عضو ناسا اين آزمايش كه در شرايط واقع گرايانه تري انجام شده مويد نتايج ازمايشهاي قبلي در مورد بيشتر بودن مقدار اسيد آمينه چپگردان در دو شهابسنگ است كه به زمين افتاده اند. بنابراين اگر فرضيه مربوط به وجود اسيدهاي آمينه چپگردان در فضا صحيح باشد بايد لااقل در ديگر سيارات و اجرام موجود در منظومه شمسي نيز شواهد مشابهي يافت شود. به اعتقاد مي‌ير نيش در ديگر منظومه‌هايي غير از منظومه شمسي كه سيارات در آن موجودند ممكن است شمار مولكولهاي راستگردان بيشتر باشد زيرا در انجا شرايطي ديگري حكمفرماست، اما اژمايش اخير شانس يافت شدن حيات در ديگر نقاط كيهان را افزايش مي‌دهد. گروه محققان فرانسوي در نظر دارند آزمايشهاي خود را با پرتوهايي با طول موجهاي كوتاهتر تكرار كنند و به اين منظور از يك شتابدهنده ذرات بنيادي استفاده مي‌كنند.