Tuesday, November 20, 2007

10 تاثير عجيب گرمايش جهاني بر زندگي ما

زيست‌بوم - همشهري آنلاين:حتماً چيزهايي در مورد گرمايش جهاني شنيده‌ايد: افزايش دما، آب شدن يخ‌ها و افزايش سطح آب درياها در آينده‌اي نزديك. اما تغيير آب و هواي زمين حتي حالا هم اثرات عجيبش را بر زندگي ما گذاشته است. آيا در اين چند سال اخير حس نمي‌كنيد كه عطسه‌ها و آبريزش چشمانتان كه هر سال بهار به سراغتان مي‌آمد، شديدتر شده است؟ اگر جوابتان به اين سوال مثبت است بدانيد كه گرمايش جهاني مي‌تواند دليلي براي اين شدت بيماري شما باشد. به گزارش لايو ساينس، در دهه‌هاي اخير هر روز بر تعداد كساني كه در آمريكا از حساسيت‌هاي فصلي و آسم رنج مي‌برند افزوده مي‌شود. هرچند تغيير شيوه‌هاي زندگي هم در اين ميان موثر بوده است و آلودگي هوا هم باعث مي‌شود حساسيت‌هاي تنفسي افزايش يابد، اما تحقيقات نشان مي‌دهد افزايش ميزان دي‌اكسيد كربن و دماي بيشتر هوا كه برمي‌گردد به مسئله گرمايش جهاني، سبب مي‌شود گياهان زودتر برسند و گرده‌‌هاي بيشتري هم توليد كنند. زماني كه مواد حساسيت‌زا زودتر توليد شوند، فصل حساسيت هم طولاني‌تر خواهد بود. پس دستمال كاغذي‌هايتان را آماده نگه داريد. زمين گرم مي‌شود. كوه‌ها بازسازي مي‌شوند. بله. اين هم يكي از اثرات گرمايش جهاني است. ممكن است هيچ يك از كوهنوردان حرفه‌اي هم متوجه نشده باشند اما رشته كوه آلپ و ديگر كوه‌ها در يك قرن گذشته در حال افزايش قد و بازسازي خود هستند. اما علت چيست؟ براي ساليان طولاني يخچال‌هاي طبيعي روي شانه زمين سنگيني مي‌كردند و زير اين بار سنگين، زمين توان زايش كوه نداشت. با افزايش سرعت گرمايش جهاني اين بار دارد كم‌كم از روي دوش زمين برداشته مي‌شود و در نتيجه كو‌ها فرصت رشد مي‌يابند. براي كساني كه در كشوري چون ايران با اين همه آثار باستاني زندگي مي‌كنند خبر گرم شدن زمين از احداث سد روي آثار باستاني هم بدتر است. بالا آمدن سطح درياها و شدت گرفتن فصل‌ها خطرات زيادي براي آثار تاريخي در سراسر جهان به وجود مي‌آورد. سيل كه يكي از اثرات بي‌شمار گرمايش جهاني است، تهديد مهمي براي آثار تاريخي است. حتي همين حالا هم سيلي ناشي از گرمايش جهاني باعث از بين رفتن يك اثر تاريخي شده است: معبدي 600 ساله در تايلند به نام سوكوتاي. درست همان زماني كه يخ‌ها آب مي‌شوند و توفان‌هاي شديد دنيا را درمي‌نوردد، يك اثر ديگر هم از گرمايش جهاني در گوشه و كنار جهان ديده مي‌شود: آتش‌سوزي در جنگل‌ها.وقتي بهار زودرس فرا مي‌رسد و برف‌ها زودتر از هميشه آب مي‌شوند، مناطق جنگلي
بيشتر از هميشه خشك مي‌مانند. همين امر باعث بالا رفتن درصد ريسك آتش‌سوزي در جنگل‌ها مي‌شود
تغيير مشابهي در محيط طبيعي قطب به خاطر آب شدن يخ‌ها در حال روي دادن است و زندگي حيوانات منطقه به ويژه خرس‌هاي قطبي را تهديد مي‌كند. زماني كه آب شدن يخ‌هاي قطبي زندگي حيوانات و گياهان را در عرض‌هاي جغرافيايي كمتر و نزديك به قطب تهديد مي‌كند، اشعه‌هاي خورشيد موقعيت خوبي را براي حيات قطبي برخي ديگر پديد مي‌آورد. گياهان قطبي معمولا در اغلب روزهاي سال در ميان يخ‌ها اسير هستند. اين روزها وقتي كه يخ‌ها در بهار زودتر آب مي‌شوند، به نظر مي‌رسد كه گياهان مشتاقند برويند. تحقيقات نشان مي‌دهد در خاك‌هاي جديد آن گونه‌اي از فتوسنتز كه كلروفيل‌ توليد مي‌كند بيشتر از خاك‌هاي قديمي يافت مي‌شود كه همين امر نشان دهنده توسعه حيات در منطقه قطب طي دهه‌هاي گذشته است. اين مسئله كه 125 درياچه در همين چند دهه گذشته در قطب ناپديد شدند و از بين رفتند، نشان مي‌دهد كه اثرات گرمايش جهاني در قطب از هر جاي ديگر كره زمين بيشتر است. اين مسئله تحقيقات را از گم شدن آب‌ها به اين نكته رساند كه ممكن است لايه منجمد دائمي زير اين درياچه‌ها آب شده باشد. وقتي اين لايه دائمي يخ زده آب شود، آب درياچه‌ها مي‌تواند در خاك نفوذ كند و در نتيجه درياچه‌ها خشك مي‌شوند. يكي از محققان اين جريان را به وان پر از آبي تشبيه كرد كه سوراخ تخليه آب آن را باز كنند. وقتي درياچه‌اي از بين برود، اكوسيستمي هم كه به آن وابسته است نابود مي‌شود. بالا رفتن دماي زمين نه تنها باعث آب شدن يخچال‌هاي طبيعي مي‌شود بلكه لايه خاك يخ زده زير سطح كرده زمين را هم آب مي‌كند. اين آب شدن سبب مي‌شود پوسته زمين جمع شود و ناهمواري‌هايي در سطح آن ايجاد شود. ايجاد حفره و آسيب رسيدن به زيرساخت‌هايي چون راه‌ها و خطوط راه‌آهن، بزرگراه‌ها و حتي خانه‌ها از جمله عوارض اين جمع شدن پوسته زمين است. بي‌ثبات شدن لايه يخ‌زده زير پوسته زمين به دليل آب شدن آن، در ارتفاعات بالا مانند كوه‌ها باعث ريزش سنگ و گل مي‌شود. وقتي گرمايش جهاني بهار زودرس را براي زمين به ارمغان مي‌آورد، آن پرنده‌هايي كه زودتر از هميشه مهاجرت مي‌كنند و به سرزمين‌شان باز مي‌گردند، نه تنها كرم‌ها را به دست مي‌آورند،بلكه ممكن است اين بازگشت زودهنگام به سرزمين اصلي را در ژن خود به نسل‌هاي بعدي منتقل كنند. از آنجايي كه گياهان زودتر شكوفه مي‌دهند، احتمالا حيواناتي كه بر اساس زمان‌بندي طبيعي بدنشان مهاجرت مي‌كنند، آذوقه‌اي نمي‌يابند. آنهايي كه مي‌توانند ساعت طبيعي بدنشان را با دوباره بازسازي كنند، احتمالا شانس بيشتري براي زنده ماندن و بقا دارند.آنها با انتقال اين تغيير ساعت در ژن‌هايشان به نسل بعدي، تغييري ژنتيكي در همه هم‌نوعانشان ايجاد خواهند كرد
با اين حال مولكول‌هاي هوا همچنان در براي شاتل‌هاي فضايي و ماهواره‌ها اصطكاك ايجاد مي‌كنند و از سرعت آنها مي‌كاهند. همچنين باعث مي‌شوند براي نگه داشتن آنها در مدارشان به موتورهاي كمكي نياز باشد. اما ميزان دي‌اكسيد كربن در هوا در حال افزايش است و تا زماني كه مولكول‌هاي دي‌اكسيد كربن در لايه پايين‌تر جو به هم برخورد مي‌كنند و گرما توليد مي‌كنند و در نتيجه دماي جو بالا مي‌رود. اين بالا رفتن دما سبب مي‌شود در بيروني‌ترين لايه جو مولكول‌ها با شدت بيشتري از خود انرژي متساعد كنند و از هم دور شوند تا بتوانند خود را خنك كنند
از اوايل قرن بيستم ميلادي بود كه انسان‌ها مجبور شدند براي ديدن موش خرماها، موش‌ها و سنجاب‌ها به مناطق مرتفع‌تر بروند. پژوهشگران دريافته‌اند كه بسياري از اين حيوانات به مناطق مرتفع‌تر نقل مكان كرده‌اند، يعني قبلا در مناطقي كم ارتفاع‌تر زندگي مي‌كردند. اين تغيير احتمالا نتيجه دگرگوني محيط طبيعي زندگي آنها به خاطر گرمايش جهاني بوده است يكي از نتايج اوليه گرم شدن زمين و اثر گاز دي‌اكسيد كربن، اين است كه مي‌توان سريع‌تر از هميشه به فضا رسيد. هوا در خارجي‌ترين لايه اتمسفر بسيار نازك است هر چه دي‌اكسيد گربن بيشتري در هواي بالاي سر ما باشد، مولكول‌هاي لايه خارجي جو هم بيشتر تلاش مي‌كنند خود را خنك كنند و در نتيجه اصطكاك در آن لايه كمتر و كمتر مي‌شود.

آينده ترسناك زمين

زيست‌بوم - همشهري آنلاين- نگين شيرآقايي:مي‌گويند ديگر اميدي به نجات زمين نيست. سال‌هاست كه فرياد زده‌اند: "زمين گرم مي‌شود، كمك كنيد!" اما كسي توجهي نكرده است. اين روزها ديگر هر ثانيه نواي غم‌انگيز ارگي است كه در عزاي زمين مي‌نوازند گرمايش جهاني هر روز بيش از پيش با داده‌هاي علمي اثبات مي‌شود و اثرات مخرب آن هم خود را نشان مي‌دهد. در نشست بين‌الدولي تغييرات آب و هوايي (IPCC) نيز شركت‌كنندگان اعلام كردند احتمال اينكه انسان دليل بروز اين تغييرات باشد 90 درصد است. دانشمندان حتي بيش از اين پا پيش نهاده‌ و پيش‌بيني كرده‌اند كه با اين روند گرم شدن زمين و توليد گازهاي گلخانه‌اي آينده زمين چگونه خواهد بود. سال 2007 ميلادي در حال حاضر اكثريت جمعيت جهان را شهرنشينان تشكيل مي‌دهند و در نتيجه الگوي استفاده از زمين تغيير مي‌كند. جمعيت كره خاكي از مرز 6.6 ميليارد نفر مي‌گذرد. سال 2008 ميلادي بر اساس پيش‌بيني يك دانشمند سوئدي توليد نفت در جهاندر يكي از سال‌هاي 2008 تا 2018 ميلادي به بيشترين حد خود مي‌رسد. البته برخي دانشمندان معتقدند اين اتفاق كه به «قله هوبرت» معروف است، تا سال 2020 ميلادي رخ نمي‌دهد. به هر حال هر زمان كه «قله هوبرت» روي دهد توليد نفت در جهان كاهش ناگزيري پيدا مي‌كند. كاهش نفت در جهان ماشه بحران اقتصادي، كمبود غذا و بحران در روابط بين ملت‌ها را مي‌كشد. سال 2020 ميلادي وقوع سيل‌هاي ويرانگر به شدت در اروپا افزايش مي‌يابد. بارش كمتر باران در برخي نقاط جهان سبب مي‌شود توليد محصولات كشاورزي تا 50 درصد كاهش يابد. جمعيت جهان به 7.6 ميليارد نفر مي‌رسد. سال 2030 ميلادي بيماري‌هاي مرتبط با اسهال تا 50 درصد در كشورهاي فقير دنيا افزايش مي‌يابد. 18 درصد از تپه‌هاي مرجاني دنيا به راحتي ناپديد مي‌شوند. اين ناپديد شدن نتيجه تغيير آب و هواي كره زمين و ديگر آسيب‌هاي زيست محيطي است. در سواحل قاره آسيا اين كاهش تپه‌هاي مرجاني به 30 درصد هم مي‌رسد. گرمايش جهاني سبب مي‌شود برف‌هاي دماغه كوه‌‌هاي آفريقا آب شوند و ديگر آن چهره دوست‌داشتني قله كوه‌هاي پوشيده از برف به خاطره‌اي دور تبديل شود. در كشورهاي در حال توسعه جمعيت شهري بيش از دو برابر مي‌شود. جمعيت شهرنشين كشورهاي توسعه يافته هم تا 30 درصد افزايش مي‌يابد. سال 2040 ميلادي يخ درياي قطبي در تابستان‌ها آب مي‌شود و در زمستان‌ها هم عمق آن ديگر به اندازه حالا نخواهد بود. برخي از دانشمندان هم معتقدند يخ‌هاي تابستاني قطب تا سال 2060 و بر اساس برخي ديگر از نظريات تا سال 2105 هم دوام مي‌آورند. سال 2050 ميلادي يخچال‌هاي كوه‌هاي آلپ به آرامي ناپديد مي‌شوند و بسياري ديگر از يخچال‌هاي دنيا هم 30 تا 70 درصد از حجمشان را از دست مي‌دهند. رونالد سنر، دانشمند اتريشي، مي‌گويد اين ديدگاه بسيار محافظه‌كارانه است و يخچال‌هاي كوه‌هاي آلپ نهايتا تا سال 2037 دوام مي‌آورند در استراليا هر سال سه هزار و 200 تا پنج هزار و 200 مرگ به دليل گرم شدن هوا روي مي‌دهد. بيشترين اثر گرما روي انسان‌هاي بالاي 65 سال است. 500 تا يك هزار نفر ديگر هم سالانه در شهر نيويورك جان خود را به خاطر گرم شدن هوا از دست مي‌دهند. در انگلستان عكس اين اتفاق روي مي‌دهد يعني سرما جان انسان‌ها را مي‌گيرد. جمعيت جهان به 9.4 ميليارد نفر مي‌رسد. (بر اساس گزارش اداره آمار آمريكا) ميزان محصول كشاورزي در شرق و جنوب شرقي آسيا تا 20 درصد افزايش مي‌يابد در حالي كه در آسياي ميانه و جنوبي توليد محصولات كشاورزي تا 30 درصد كم مي‌شود. اتفاقات مشابه در مناطق ديگر جهان هم روي مي‌دهد. تنوع زيستي بيش از هميشه در معرض تهديد است. يك چهارم گياهان و حيوانات مهره‌دار در معرض انقراض قرار دارند. سال 2070 ميلادي همزمان با از بين رفتن يخچال‌ها و افزايش خشكسالي، توليد الكتريسيته براي ادامه حيات با كمك نيوري آب كاهش مي‌يابد. كشورهاي اروپايي در اين زمينه با مشكل مواجه مي‌شوند زيرا انتظار مي‌رود نيروي آب در آنها تا شش درصد كاهش يابد. در كشورهاي حوزه مديترانه اين كاهش به 50 درصد هم مي‌رسد. سال 2080 ميلادي هم زمان با اينكه بخشي از جهان درگير خشكسالي است مردم در بخش‌هايي ديگر كه در نزديكي رودخانه‌ها قرار دارند، با مشكل سيل روبه‌رو هستند. بيشترين مشكل در كشورهاي پرجمعيت با زمين‌هاي پست روي مي‌دهد كه نمي‌توانند خود را با بالا آمدن سطح آب درياها هماهنگ كنند. 1.1تا 3.2 ميليارد نفر با مشكل كم‌آبي دست به گريبان خواهند بود و 600 ميليون نفر گرسنه در جهان زندگي مي‌كنند. سال 2085 شيوع تب دنگ به دليل گرمايش جهاني روزبه‌روز افزايش مي‌يابد و جان 3.5 ميليارد نفر را تهديد مي‌كند. پشه ناقل بيماري دنگ، نوعي پشه با خطوط مشكي رنگ است كه به ببر آسيايي شهرت دارد. اين بيماري به دليل تضعيف سيستم ايمني بدن و كاهش شديد گلبول‌هاي سفيد خون و در موارد حاد ايجاد خونريزي‌هاي داخلي، از بيماري‌هاي خونريزي دهنده و مهلك مناطق استوايي به‌شمار مي‌رود. سال 2100 ميلادي تركيب گرمايش جهاني با ديگر تهديدات زيست محيطي سبب مي‌شود تا بسياري از اكوسيستم‌ها محدود شوند و براي ادامه حيات ناچار شوند توانايي‌هايشان را تغيير دهند.ميزان دي‌اكسيد كربن، يكي از گازهاي گلخانه‌اي، در جو بيش از هر زمان ديگري در 650 هزار سال گذشته است. PH درياها به آرامي به اندازه نيم درجه كاهش مي‌يابد و محيط درياها اسيدي مي‌شود. اين PH كمترين درجه‌اي است كه كره زمين در 20 ميليون سال گذشته در درياها تجربه كرده است. به اين ترتيب مرجان‌ها، خرچنگ ها، صدف‌ها و هر موجودي كه در دريا صدف توليد مي‌كند از اين كاهش PH آسيب مي‌بيند. اگر گرم شدن زمين به اندازه 2 تا 3 درجه در سال باشد، حداكثر 20 تا 30 درصد از گونه‌هاي شناسايي شده در سال 2007 ميلادي در اين سال وجود خارجي دارند. مناطق آب و هوايي جديدي روي كره زمين تشكيل مي‌شوند و نوع گياهان مناطق مختلف را به شدت تغيير مي‌دهند. سال 2200 ميلادي روز جهاني زمين كه مصادف با اول بهار است، 0.12 ميلي ثانيه كوتاهتر از زمان آن در سال 2007 ميلادي است. بر اساس يكي از مدل‌هاي پيش‌بيني دانشمندان، گرم شدن هوا سبب مي‌شود اقيانوس‌ها از خط استوا دور شوند و به قطب‌ها نزديك شوند. بيشترين ميزان آب هم به سمت قطب شمال مي‌رود. از آنجايي كه قطب‌ها نزديكترين مكان به محور چرخش زمين هستند، با افزايش جرم آنها سرعت چرخش زمين هم افزايش مي‌يابد

گرمايش جهاني، از توهم تا واقعيت

زيست‌بوم - همشهري آنلاين:بشر امروز با چالش بزرگي به نام گرم شدن زمين مواجه است. اما از آنجايي كه هيچ چيز در علم صد درصد اثبات شدني نيست، چگونه مي‌توان گفت چنين چالشي وجود دارد؟ تا سال‌هاي زيادي حدس مشخص و واضحي وجود داشت كه دماي هوا در كره زمين در حال افزايش است و مجرم پشت پرده اين اتفاق هم انسان است. نائومي اورسكس، محقق تاريخ علم در دانشگاه كاليفرنياست. چند سال پيش او 928 مقاله علمي را در مورد تغييرات جهاني آب‌و‌هوايي بررسي كرد و متوجه شد كه هيچ يك از آنها با اين نظريه كه دخالت انسان سبب گرم شدن زمين شده مخالف نيستند. نتيجه بررسي‌هاي او در سال 2004 در نشريه ساينس منتشر شد. هيئت بين دولتي تغییر آب و هوا (IPCC)، آكادمي ملي علم و چندين مجمع ديگر هم به طور غيرمستقيم بر اين عقيده كه انسان عامل گرم شدن زمين است صحه گذاشتند. گوين اشميت، كارشناس اقليم انستيتوي گودار وابسته به ناسا، مي‌گويد: «ما درباره آنچه در حال روي دادن است مطمئن هستيم.» اما حتي اگر اجماعي هم در اين زمينه وجود داشته باشد، دانشمندان چگونه مي‌توانند مطمئن باشند كه آنچه در حال روي دادن در كره زمين است به فعاليت‌هاي انسان بستگي دارد؟ چگونه مي‌توانند بگويند كه توضيح ديگري در اين زمينه وجود ندارد؟ همه ما از روزهايي خوانده‌ايم كه دانشمندان مي‌گفتند زمين مسطح است. چطور مي‌توان مطمئن بود كه دانشمندان اين بار اشتباه نمي‌كنند؟ برخلاف گفت‌و‌گوهاي رايج، دانشمندان هيچ‌گاه نمي‌توانند يك تئوري را "كاملا" ثابت كنند. علم تنها مي‌تواند به بهترين دليل براي توجيه اينكه جهان چگونه كار مي‌كند برسد، نمي‌تواند آن را اثبات كند. گرمايش جهاني به همان اندازه قابل اثبات است كه يكي شدن قاره‌هاي جهان در دنياي قديم، نظريه تكامل يا بيماري‌زا بودن برخي باكتري‌ها قابل اثبات است. اورسكس مي‌گويد: «همه علوم مي‌توانند اشتباه كنند. علم اقليم‌شناسي هم در اثبات نظريه‌هايش نمي‌تواند به يك استانداردهاي فانتزي و رويايي كه در ديگر علم‌ها هم وجود ندارد، برسد.» در عوض روش‌ها و استانداردهاي متفاوتي وجود دارند كه با كمك آنها مشخص مي‌شود يك تئوري علمي قابل اعتماد است يا خير. يكي از اين استانداردها اين است كه تا چه ميزان يك تئوري مي‌تواند اتفاقات پيش‌رو در آن زمينه را پيش‌بيني كند و نظريه گرمايش جهاني تاكنون ثابت كرده كه در اين زمينه بسيار قابل اعتماد است! اثرات وارد شدن مقادير زيادي از دي‌اكسيد كربن، يكي از مهم‌ترين گازهاي گلخانه‌اي، به هوا اوايل قرن بيستم ميلادي پيش‌بيني شده بود. يك شيمي‌دان سوئدي به نام سوانته آرهنيوس اين نظريه را ارائه داده بود. حتي در سال 1980 سوكي مانابا پيش‌بيني كرده بود كه نخستين اثرات وارد شدن دي‌اكسيد كربن به جو و گرم شدن زمين را در قطب‌ها مي‌توان ديد. همچنين در دهه 80 ميلادي جيمز هنسن، اقليم‌شناس ناسا پيش‌بيني كرده بود كه ميانگين درجه حرارت كره زمين در 30 سال آينده (يعني زمان حال) چه خواهد بود دانشمندان معتقدند مدل پيش‌بيني كه هنسن طراحي كرد، نمونه‌اي درخشان از پيش‌بيني در زمينه آب و هواست. در عين حال پيش‌بيني آن كساني در گرمايش جهاني شك دارند درست از آب درنيامده است. دلايل محكم به جز پيش‌بيني‌هاي درست، دانشمندان اقليم‌شناسي مجموعه‌اي از مستندات را جمع‌آوري كرده‌اند كه سال به سال هم بر تعداد آنها افزوده مي‌شود. اشميت مي‌گويد: «هم‌اكنون 20 گروه اصلي از مستندات وجود دارد كه ثابت مي‌كند سياره ما در حال گرم شدن است.» با اين حال كساني هستند كه معتقدند گرم شدن زمين ربطي به انسان‌ها ندارد. ويليام گري، كارشناس توفان‌ها يكي از اين گروه دانشمندان است. او در سال 2005 ميلادي در مصاحبه‌اي با نشريه ديسكاور گفت: «من مطمئن نيستم كه چيزي به نام گرمايش جهاني وجود دارد. زمين تاكنون بارها گرم شده است.» او افزود: «در دهه 30 و 40 ميلادي دما بالا رفت اما پس از آن در اواسط دهه 40 تا دهه 70 ميلادي دوره‌اي از سرد شدن در زمين وجود داشت. از آن زمان تا كنون هم دما بالا رفته است. من معتقدم اين جريانات ربطي به گرمايش جهان ندارد و آنچه در حال روي دادن است، تغيير در جهت گردش آب اقيانوس‌ها يا مسائلي از اين دست است.» ايزاك نيوتن در اين زمينه حرفي دارد. او معتقد است اگر نظريه‌اي وجود داشته باشد كه بهترين تفسير براي چند اتفاق جدا از هم باشد، آن نظريه احتمالا درست‌ترين آنهاست. و تحقيقات نشان داده است كه بهترين نظريه براي گرم شدن ميانگين دماي هواي كره زمين در اين سال‌ها نظريه گرمايش حهاني و گازهاي گلخانه‌اي است. افسانه عصر يخ يكي از معمول‌ترين بحث‌هايي كه درباره گرمايش جهاني و اثبات آن مي‌شود اين است كه دانشمندان پيش از اين نظريه منجمد شدن كره زمين را بيان مي‌كردند و حالا از گرم شدن آن سخن مي‌گويند؟ كدام را بايد باور كرد؟ حقيقت اين است كه نظريه منجمد شدن كره زمين و عصر يخبندان هيچ‌گاه به طور كامل مطرح و اثبات نشد. در دهه 70 ميلادي كه ميزان آلودگي هوا بسيار بالا بود و روز‌به‌روز افزايش مي‌يافت، اتفاقي در مناطق شهري افتاد. دماي هوا كاهش يافت. اين كاهش دما تاثير آني آلودگي هوا بود. در آن زمان دانشمندان گيج شده بودند كه چرا اين اتفاق روي داده و بايد به دنبال نظريه‌اي با نام عصر يخبندان رفت يا پيگير نظريه گرمايش جهاني شد. زمان زيادي طول نكشيد كه اين اثر موقتي از بين رفت و نظريه گرمايش جهاني بر عصر يخبندان غلبه كرد. هيچ كس نمي‌تواند مدلي دقيق از آينده زمين و اثر گرمايش جهاني تصوير كند. همه چيز بستگي به انسان‌ها دارد. اينكه چه زماني تصميم مي‌گيرند از آلوده كردن جو زمين دست بردارند و چه راهي براي كاهش دي‌اكسيدكربن‌هاي موجود در جو زمين انجام مي‌دهند